Laureaci Konkursu Fotografii Odklejonej - Czarne Światło
Nadszedł czas ogłoszenia wyników obrad Jury Konkursu Fotografii Odklejonej - Czarne Światło.
Przywołując kilka liczb z protokołu głosowania nakreślę ogólną sytuację konkursu. W tym roku na wezwanie konkursowe odpowiedziało 151 osób, spośród których do konkursu dopuszczonych zostało 140. 11 prac zostało odrzuconych z przyczyn formalnych. Do nagrody głównej nominowane były 3 prace, zaś laureatów wyłoniliśmy 7.
Głosowanie odbyło się w 2 etapach. W etapie 1 każdy z Jurorów indywidualnie nominował 10 prac. Etap ten trwał blisko miesiąc, dzięki czemu każdy z nas mógł poświęcić wymaganą ilość czasu na dokładne zapoznanie się ze wszystkimi zgłoszeniami i autorskimi komentarzami, które były załączone do zdjęć i stanowią dla nas integralną część pracy konkursowej.
Spośród nominowanych prac wybraliśmy te, które uzyskały najwięcej głosów jurorskich, by w trakcie obrad on-line, które miały miejsce 6 maja 2024 wybrać 3 nominacje do nagrody głównej. W tym momencie przeszliśmy do trwającej 2 godziny dyskusji, by w końcu wybrać 1 pracę zwycięską i 1 wyróżnioną.
Po zakończonych obradach, każdy z Jurorów przyznał indywidulanie swoje osobiste wyróżnienie, które nie podlega obradom całego Jury. Taką formułę ustaliliśmy w pierwszej edycji konkursu i taką posłużyliśmy się tym razem.
Z uwagi na szum, który pojawił się na etapie naboru prac konkursowych uważam, że warto zaznaczyć, iż Jurorzy dokonywali swoich wyborów niezależnie, głosując na pracę i jej wartość artystyczną, estetyczną, emocjonalną i intelektualną, nie zaś na osobę, jej orientację seksualną, płeć, wyznanie czy sympatie polityczne. Te sprawy nas nie zajmują. Interesuje nas fotografia, interpretacja tematu konkursowego i wartość artystyczna nadesłanych prac.
W maju każdy z Jurorów pisał uzasadnienie swojego wyboru, zaś przewodniczący dr Krzysztof Jurecki napisał komentarz do nagrody głównej. Więcej na temat konkursu i nagrodzonych prac ukaże się w tym roku w prasie, na stronach i blogach fotograficznych. Za każdym razem będę o tym informował. Najbliższa publikacja zawierająca komentarz Krzysztofa Jureckiego i nagrodzone prace ukaże się w czerwcowym numerze Kwartalnika Fotografia.
Uzasadnienie wyboru laureatów Konkursu Fotografii Odklejonej 2024 - Czarne Światło.
Jury w składzie:
Przewodniczący: Krzysztof Jurecki.
Członkowie: Bartosz Klosek, Krzysztof Stryj, Aleksander Orszulik, Łukasz Cyrus.
Nagroda główna w Konkursie Fotografii Odklejonej - Czarne Światło.
Praca: “Sol Niger” - Kama Rosińska.
C.G. Jung zrozumiał alchemię nie tylko jako protonaukę chemii, ale także jako psychologiczną i symboliczną sztukę transformacji/transmutacji odnoszącą się do procesu rozwoju psychicznego. W alchemii Sol niger (Czarne Słońce) sygnalizuje inicjację, a jednocześnie kulminację pierwszego etapu Opus Magnum (Wielkie Dzieło), drogi do duchowej pełni - etapu Nigredo (Czernienie) związanego z rozpadem, rozkładem i śmiercią dotychczasowych postaw, poglądów, sposobów funkcjonowania, z rozszczepieniem, zagubieniem, anihilacją - "mroczną nocą duszy", bez której jednak odrodzenie i wzrost nie są możliwe. Czerń jest tu zarówno psychologiczną metaforą tego, co nieznane, niewidziane, odrzucone i stłumione - także w klimacie społecznym i politycznym. Sol niger to czerń, która świeci własnym blaskiem.Z symboliki alchemicznej i pracy analitycznej wiadomo, że kiedy nauczymy się pochylać nad i znosić ciężar swojej osobistej ciemności, lub opatrzymy ranę kulturowej traumy, "ciemna noc" zaczyna emitować "mroczne światło", potwierdzając to, o czym przypomina poeta Theodore Roethke: w "ciemnym czasie... oko zaczyna widzieć". Procesowi temu podlegają zarówno poszczególni ludzie, jak i grupy i kultury.Symbolika procesu alchemicznego ilustruje konieczność mroku oraz relatywizm wszelkiego wartościowania: czasem minus jest plusem, a czasem plus - minusem.Co interesujące, w religii Shinto, w przeciwieństwie do europejskiej symboliki, słońce uważa się za boginię. Innymi słowy, czarne (yin) słońce, które świeci i inspiruje twórcze dzieła to Sol niger pełniące rolę muzy. Tam, gdzie ciemność jest uszanowana, strach przed nią zostaje przezwyciężony, a czarne słońce staje twórczym ogniem, który leczy."Iść w ciemność ze światłem to poznać światło.By poznać ciemność, idź po ciemku.Idź na oślep i odkryj, że mrok ten również kwitnie i śpiewai wędrują przezeń ciemne stopy i ciemne skrzydła."Wendell Berry.Kama Rosińska.
Znam od wielu lat prace Kamy Rosińskiej, cenię je i cieszę z kolejnego sukcesu. Napisałem już kiedyś, że powinna dwa lata temu być pokazana na Biennale w Wenecji, kiedy odkrywano “sztukę kobiet”. Od tego czasu sytuacja nie zmieniła się, nawet dodatkowo skomplikowała, gdyż polskie kuratorki i kuratorzy, dalej nie znają jej twórczości, ponieważ odkrywają to, co znane i popularne, ale nie wiąże się z żadnym ryzykiem.
Krzysztof Jurecki.
Wyróżnienie w Konkursie Fotografii Odklejonej - Czarne Światło.
Praca: “Punkt zapalny” - Marzena Kolarz.
Fotografia pochodzi z cyklu, który zatytułowałam Punkty zapalne. Punkty zapalne to wszelkie drzazgi, które wbijają się w moją świadomość i wspomnienia, które powodują we mnie przymus reakcji. Ta reakcja to naciśnięcie spustu, to przemyślenia, ale często jest to też głębokie wejście w strukturę emulsji.Lekarstwem dla mnie zawsze była i jest fotografia, to ona koi, uzdrawia i ma działanie przeciwzapalne.Marzena Kolarz.
Marzena Kolarz przysłała pracę, która boli. Widać na niej postać kobiecą z niesprecyzowanymi czarnymi dziurami. Gdy przyjrzymy się bliżej, zobaczymy, że to dziury w negatywie dały ten efekt w obrazie. Fizyczna ingerencja w ciało negatywu lub duszę obrazu pozostawiła blizny na fotografii i ciele osoby na zdjęciu. Dzięki tym zabiegom powstała wymowna metafora bolesnych doświadczeń artystki czy osoby ze zdjęcia. To zdjęcie to pamięć, blizna i trauma. To odroczone w czasie cierpienie wysłane w przyszłość, by ponownie zranić.
Łukasz Cyrus.
Uzasadnienie wyborów jurorskich Konkursu Fotografii Odklejonej 2024 - Czarne Światło.
Juror: Krzysztof Jurecki.
Praca: “Potwarze” - Anna Hauser.
Zdjęcie jest fragmentem mojego cyklu Potwarze - z drugiej mnie ujrzysz strony, ale twarzy mojej oglądać nie będziesz.Anna Hauser.
Autorka operuje bardzo specyficznym stylem, poza modą, poza konwencją. Ujawnia swe autentyczne przeżycia oraz wyraża fobie. To twórczość bardzo osobista, traumatyczna. Jednym słowem jest to wielki talent, który trzeba pokazywać i… jeśli się nadarzy okazja nagradzać. Na tym polega “pielęgnacja ogrodu sztuki”.
Krzysztof Jurecki.
Juror: Łukasz Cyrus.
Praca: “Metempsychoza” - Krzysztof Szlapa.
Cóż więc widzą ci, którzy doszli do progu tamtego świata? Nadprzyrodzone, niezapomniane, paradoksalne piękno? Wyobraźnia podpowiada mi nic innego jak... czarne światło!Krzysztof Szlapa.
Pisząc uzasadnienie wyboru pracy Krzysztofa Szlapy zastanawiam się nad tym, co dotknęło mnie w tej interpretacji tematu. Myślę, że to pokrewność przekonań. Szlapa sugeruje, że dotknięcie prawdy nie jest możliwe w tym życiu i na tym świecie. Dotknąć prawdy znaczy dotknąć absolutu. Wyjść z cienia znaczy wejść w światło i stać się światłością. Bezcielesna, świetlista postać na zdjęciu Krzysztofa Szlapy jest już po drugiej stronie świetlistej bramy. W tym świecie materia nie istnieje, nic nie rzuca cienia. Nic już nie może przesłonić prawdy.
Niezwykły efekt wizualny został najprawdopodobniej osiągnięty poprzez wykorzystanie aparatu rentgenowskiego, ale Szlapa przekroczył domyślne wykorzystanie urządzenia, zdystansował się od wytwarzanej przez nie widzialności i tym samym uniknął banału. Z wnikliwej obserwacji zdjęcia wnioskuję, że jest to fotografia bezpośrednia, co również jest atutem, ponieważ autor wykorzystując specyficzne właściwości fotografii nie musiał uciekać się do zabiegów przynależnych innym sztukom wizualnym, by osiągnąć zamierzony efekt.
Łukasz Cyrus.
Juror: Aleksander Orszulik.
Praca: “Czuj” - Kuniej Viola.
Nie ma światła bez mroku...Kuniej Viola.
Zdjęcie Violi Kuniej wydaje się odpowiadać wprost na temat konkursu. To wrażenie jednak znika, gdy zaczynamy zgłębiać jego formę i treść. Zaczyna intrygować i zmusza do poszukiwania odpowiedzi na pytanie: Czym jest czarne światło? oraz co dokładnie przedstawia ta fotografia. To właśnie sprawiło, że wybrałem to zdjęcie do nagrody indywidualnej.
Aleksander Orszulik.
Juror: Krzysztof Stryj.
Praca: “Rysa na szkle” - Kamil Jutkiewicz.
Fotografia przedstawia spękaną taflę lodu pokrywającą jezioro, a inspiracją były drzewa odbijające się w lodzie.Kamil Jutkiewicz.
Moja interpretacja tego zdjęcia to surrealistyczny obraz wszechświata z czarnymi dziurami. Na fotografii zaciera się różnica pomiędzy iluzją a rzeczywistością. Odbicia na wodzie tworzą obraz przypominający bardziej malarstwo abstrakcyjne niż rzeczywistość. Ciemne plamy, które wywołują niepokój, mogą symbolizować brak światła, będąc swoistym "czarnym światłem".
Fotografia odklejona często posługuje się zniekształceniem percepcji, a to zdjęcie wpisuje się idealnie w ten styl. Poprzez swoją mroczną, niejednoznaczną estetykę, prowokuje do poszukiwania głębszego znaczenia czarnego światła. Czarnym światłem może tutaj być ukryta warstwa rzeczywistości, dostępna tylko poprzez odklejenie się od tradycyjnego sposobu widzenia świata. To obraz, który nie tylko przedstawia rzeczywistość, ale również ją kwestionuje, zapraszając widza do eksploracji granic percepcji i wyobraźni.
Krzysztof Stryj.
Juror: Bartosz Klosek.
Praca: “XXX” - Kamila Sammler.
Współczesne czasy są źródłem licznych zagrożeń i kryzysów. Traum jednostkowych i zbiorowych związanych z kataklizmami, aktami przemocy, ostatnio z pandemią COVID-19 czy wojną w Ukrainie. Każde doznanie osobistej traumy codzienności: np. doświadczenie traumy w okresie dzieciństwa czy okresu dojrzewania, jak i traumy zbiorowej: np. traumy wojny – to dla poddanej mu jednostki szok poznawczy. Ta nieciągłość doświadczenia powoduje ranę, wyrwę w przeżywaniu jednostkowej tożsamości, która może przemienić się w bolesną traumę. Czarne światło opisuje nam ten proces.Czarne światło odnosi się do rodzaju światła lub lampy, która je wytwarza, którego spektrum znajduje się powyżej spektrum widzialnego. Fizycznie to światło ultrafioletowe.W doświadczaniu rzeczywistości najważniejszym dla mnie - fotografki jest wykraczanie poza spektrum widzialne, w spektrum metafizycznego doświadczenia. Ukazanie przeżyć (traum) jednostki środkami fotograficznymi w sposób sugestywny, a jeśli to możliwe - symboliczny.Czarne światło to fascynująca antynomia - jak u Caravaggia, który nazywany jest malarzem światła, mimo iż jego malarstwo skąpane jest w ciemności.Kamila Sammler.
Temat traum po epidemii i wojen może dosyć mocno wyświechtany, fotografia być może zbyt teatralna i mało „odklejona”, nie do końca wpisująca się w założenia Fotografii Odklejonej, ale świetnie według mnie realizujące temat Konkursu.
Czarne światło, w moim odczuciu, w tej fotografii to rozbłyski nadziei, chęci i złudzeń na wyrwanie się z boksu traum. Nieme krzyki, pojedyncze podrygi, unoszenie gardy tylko po to, by opuścić pięści w kolejnym akcie rezygnacji.
Budujemy wokół siebie mur, pleksi ściany, oddzielamy się od wszystkich i jednocześnie chcemy ciągle być obok - boks zbudowany z traum i fatalnych życiowych doświadczeń.
Boks, który nie pozwala skupić się na tym co wokoło, powoduje szum wszelkiego otoczenia, pali od uczuć, słońca i światła, dusi kiedy chcemy więcej.
Czarne światło dające nadzieje na lepsze, poprzez wewnętrzną słabość, obracające w nicość to, po co sięgamy.
Świat uciekł nam dalej, pędzi do przodu, a my ciągle zamknięci w tej puszce. Ciała nasze pełne mięśni, ale żaden na tyle silny by ją unieść.
Bartosz Klosek.
Linki:
Łukasz Cyrus, 2024
Prace konkursowe oglądać można:
GALERIA
BLOG
Szanowni Państwo,Szanowne Jury,czy naprawdę nie ma ciekawszych i bardziej zrozumiałych ,przemawiających do ludzi prac?fotografii?jak można takie coś nagradzać???Naprawdę takimi wynikami tylko odpychacie ludzi od kultury .
OdpowiedzUsuńCiekawość i zrozumienie są w oku patrzącego, nie w zdjęciach.
UsuńDziękuję za opinię i pozdrawiam,
Łukasz Cyrus